أَ ، هَلْ Mi, mı ekleri. Bir cümlenin başına geldiklerinde cümleyi soru cümlesine dönüştürürler.
ھَذَا قَلَمٌ : Bu kalemdir.
أَ ھَذَا قَلَمٌ؟ : Bu bir kalem midir?
ھَذَا كِتَابٌ : Bu kitaptır.
ھَلْ ھَذَا كِتَابٌ؟ : Bu bir kitap mıdır?
Soru cümlesinin başında bulunan hemze أ hem failin kim olduğunu öğrenmek için hem de fiilin gerçekleşip gerçekleşmediğini öğrenmek için kullanılır. Fiil cümlesinde genel itibariyle fail belli olduğundan fiilin gerçekleşip gerçekleşmediğini öğrenmek için çoğunlukla ھَل kullanılır.
Cümle başında و bağlacı kullanıldığı durumlarda;
– Eğer soru cümlesi yapmak için أ kullanılıyorsa önce soru eki yazılır,
أَوَجَاءَ المُدِيرُ؟ : Ve müdür geldi mi?
أَفَعِشْتَ فِي فَرَنْسَا؟ : Ve sen Fransa’da yaşadın mı?
– Eğer soru cümlesi yapmak için ھَل kullanılıyorsa önce و bağlacı yazılır,
وھَل جَاءَ المُدِيرُ؟ : Ve müdür geldi mi?
نَعَمْ (Neam) Evet (Olumlu cevap).
أَ هذا كِتَابٌ؟ : Bu bir kitap mıdır?
نَعَمْ، هذا كِتَابٌ : Evet, bu bir kitaptır.
لَا (Lâ) Hayır (Olumsuz cevap).
هَلْ هذا قَلَمٌ؟ : Bu bir kalem midir?
لَا، هذا كِتَابٌ : Hayır, bu bir kitaptır.
بَلَى (Belâ) Olumsuz sorulara olumlu cevap vermek için kullanılır. Bilakis öyle anlamındadır.
أَمَا ذَھَبْتَ إِلَى المَدْرَسَةِ أَمْسِ؟ -نَعَمْ : Sen dün okula gitmedin mi? Evet, gitmedim. (Olumsuz soruya ‘Evet’ ile cevap verilirse olumsuz cevabı belirtir.)
أَمَا ذَھَبْتَ إِلَى المَدْرَسَةِ أَمْسِ؟ -بَلَى : Sen dün okula gitmedin mi? Hayır, bilakis gittim. (Olumsuz soruya ‘Belâ’ ile cevap verilirse olumlu cevabı belirtir.)
أَيْنَ (Eyne) Nerde, nerede? Cümleyi soru cümlesine dönüştürmez. Mekan zarflarının tesbiti için kullanılır.
أَيْنَ السَيَّارَةُ؟ هي حَلْفَ البَيْتِ : Otomobil nerede? -O evin arkasındadır.
أَيْنَ الكِتَابُ؟ -هو عَلَى المَكْتَبِ : Kitap nerede? -O masanın üzerindedir.
مِنْ أَيْنَ أَنْتَ؟ -أَنَا مِنْ الصِينِ : Sen neredensin (nerelisin)? -Ben Çin’denim (Çinliyim).
مَنْ (Men) Kimdir? Sadece insanlar için kullanılır.
مَنْ أنْتَ؟ -أَنَا مُحَمَّدٌ : Sen (erkek) kimsin? -Ben Muhammed’im.
مَنْ أنْتِ؟ أَنَا فَاطِمَةُ : Sen (bayan) kimsin? -Ben Fatma’yım.
مَنْ ھُوَ؟ -ھُوَ مُصْطَفَى : O (erkek) kimdir? -O Mustafa’dır.
مَنْ ھِيَ؟ -هِيَ زَيْنَبُ : O (bayan) kimdir? -O Zeynep’tir.
مَا (Ma) Nedir? İnsanlar dışındaki varlıklar için kullanılır.
مَا هَذَا؟ -هَذَا بَيْتٌ : Bu (müzekker) nedir? -Bu evdir.
مَا هِيَ؟ -هِيَ شَجَرَةٌ : Bu (müennes) nedir? -Bu ağaçtır.
لِمَاذَا (Limâzâ) Niçin?
لِمَاذَا المُدَرِّسُ غَضْبَانُ اليَوْمَ؟ : Öğretmen bugün niçin sinirli?
أَيُّ (Eyyu) Hangi?
أَيُّ يَوْمٍ ھذا؟ -ھذا يَوْمُ السَّبْتِ : Bugün hangi gün? -Bugün cumartesidir.
فِي أَيِّ مَدْرَسَةٍ أنتَ؟ : Sen hangi okuldansın?
مِنْ أيِّ بَلَدٍ أنتَ؟ : Sen hangi beldedensin?
أَيَّ سُورَةٍ حَفِظَ عليٌّ؟ : Ali hangi sureyi ezberledi?
كَمْ (Kem) Kaç?
كَمْ أخاً لَكَ؟ -لي أخٌ واحِدٌ : Kaç erkek kardeşin var? -Bir erkek kardeşim var.
كَمْ عَجَلَةً لِلدَرَّاجَةِ؟ -لَھَا عَجَلَتَانِ : Bisikletin kaç tekerleği var? -Onun iki tekerleği var.
كَمْ عِيداً فِي السَنَةِ؟ -فِي السَنَةِ عِيدَانِ : Senede kaç bayram var? -Senede iki bayram var.
كَمْ ثَمَنُ ھذا الكِتَابِ؟ -ثَمَنُهُ سَبْعَةُ رِيَالَاتٍ ونِصْفٌ : Bu kitabın fiyatı nedir? -Onun fiyatı yedi buçuk riyaldir.
بِكَمْ ھذا الكِتَابُ؟ -ھُوَ بِعَشْرَةِ رِيَالَاتٍ : Bu kitap kaça? -O on riyaledir.
مِنْ كَمْ بَاباً خَرَجَ الطُلَابُ؟ : Öğrenciler kaç kapıdan geçtiler?
إِلَى كَمْ صَيْدَلِيَّةً ذَھَبْتَ يَا حَامِدُ؟ : Sen kaç eczaneye gittin, ey Hamit?
فِي كَمْ صَحِيفَةً قَرَأْتَ ھذا الخَبَرَ؟ : Bu haberi kaç gazeteden okudun?
كَيْفَ (Keyfe) Nasıl?
كَيْفَ حَالُكَ؟ أَنَا بِحَيْرٍ : Halin nasıl (nasılsın)? – Hayır üzereyim (iyiyim).
كَيْفَ تَكْتُبُ ھذا الإِسْمَ؟ : Bu ismi nasıl yazıyorsun?